Maandag 25 september 2023 is Daniël van Wijk gepromoveerd op zijn proefschrift getiteld ‘From prosperity to parenthood: How employment, income, and perceived economic uncertainty influence family formation‘.
In welvarende samenlevingen krijgen mensen op steeds latere leeftijd kinderen. Als verklaring voor dit uitstel van het ouderschap wordt vaak de slechte economische positie van jongvolwassenen aangehaald. Er is echter nog veel onbekend over de relatie tussen economische kenmerken en de transitie naar ouderschap. Dit proefschrift onderzoekt in welke mate, wanneer en voor wie verschillende soorten economische omstandigheden de transitie naar ouderschap beïnvloeden. Uit analyses van grootschalige gegevens uit de registers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en uit enquêtes in zeven andere landen blijkt dat mannen en vrouwen in een gunstige economische positie een grotere kans hebben op een eerste kind dan personen in slechtere economische posities. Achter deze algemene uitspraak schuilt echter veel variatie, omdat de relatie afhangt van het type economische omstandigheden, de maatschappelijke groep en de tijdsperiode.
‘Objectieve’ gunstige economische omstandigheden zoals werkgelegenheid, hoge inkomens en vaste contracten versnellen de overgang naar het ouderschap. Daarentegen lijken ‘subjectieve’ percepties van economische onzekerheid, zoals zorgen over toekomstige werkgelegenheid, er niet zoveel toe te doen. Bovendien spelen de economische omstandigheden niet voor iedereen dezelfde rol. Mensen die hoogopgeleid zijn en wier ouders en leeftijdsgenoten een meer bevoorrechte positie in de samenleving bekleden, stellen het ouderschap meer uit als ze werkloos zijn dan mensen met een lager opleidingsniveau wier ouders en leeftijdsgenoten een meer achtergestelde positie bekleden. Ten slotte houdt een hoog inkomen sterker verband met de geboorte van een eerste kind eind jaren 2010 dan eind jaren negentig, wat erop wijst dat de inkomensvereisten voor het ouderschap in de loop van de tijd zijn toegenomen.
Voor meer informatie zie de website van de Rijksuniversiteit Groningen.
