Donderdag 22 mei 2025 verdedigt Daniel Zazueta zijn proefschrift getiteld ‘Educational inequalities in life expectancy in Europe: Past trends and their impact on overall longevity trends‘ aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Sociaaleconomische ongelijkheden in sterfte zijn in Europa in de loop der tijd groot en aanhoudend geweest. Dit proefschrift biedt gedetailleerde inzichten in eerdere trends in opleidingsverschillen in levensverwachting en de algehele impact daarvan op nationale trends in levensverwachting in Engeland & Wales, Finland en Italië (Turijn). Dit proefschrift maakt gebruik van individueel gekoppelde sterftegegevens per opleidingsniveau (laag, midden, hoog), geslacht, leeftijdsgroep (30+) en kalenderjaar van 1971 tot 2019, en maakt gebruik van geavanceerde statistische en demografische technieken.
Hoewel de opleidingsverschillen in de resterende levensverwachting op 30-jarige leeftijd (e30) in de periode 2010-2019 over het algemeen groter of meer gelijk waren dan in de jaren 70, deden zich belangrijke breekpunten en omkeringen in de trends voor. De waargenomen stijgingen en recente trendbreuken werden grotendeels veroorzaakt door de toenemende opleidingsverschillen in aan alcohol toe te schrijven sterfte in Engeland & Wales en Finland (1987-2007), en de daaropvolgende afname van de ongelijkheden in aan alcohol toe te schrijven sterfte in Finland. De sterftetrends onder laagopgeleiden speelden niet alleen een belangrijke rol bij het verklaren van de trends en trendbreuken in onderwijsongelijkheid in e30, maar droegen ook het meest bij aan de waargenomen stijgingen in de nationale e30 in de drie landen. Bovendien droeg de stagnerende sterftedaling onder laagopgeleiden en middelbaar opgeleide mannen het meest bij aan de stagnatie van de stijging van de e30 in Engeland en Wales sinds 2011.
Sociaaleconomische ongelijkheden zijn veranderlijk en kunnen worden verminderd, met name door de sterfte die verband houdt met ongezonde leefstijlfactoren (alcoholgebruik, roken en obesitas) onder laagopgeleiden aan te pakken. Het verminderen van deze ongelijkheden kan bijdragen aan een langere en meer gelijkwaardige levensduur voor de gehele samenleving.
Dit onderzoek werd uitgevoerd als onderdeel van het VICI-project “Forecasting future socio-economic inequalities in longevity: the impact of lifestyle ‘epidemics“ van Fanny Janssen, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO; Grant VIC.191.019).
Voor meer informatie over de promotie zie de website van de Rijksuniversiteit Groningen.
